Türkiye, coğrafi konumu itibarıyla önemli fay hatları üzerinde yer aldığı için sık sık deprem tehlikesiyle karşı karşıya kalan bir ülkedir. Ülkenin farklı bölgelerinde zaman zaman meydana gelen depremler, bu gerçeği her seferinde yeniden gündeme getiriyor. Özellikle büyük sarsıntılar ve artçı depremler, halkı paniğe sevk ederken, deprem gerçeği ile nasıl başa çıkılması gerektiği konusunda daha fazla farkındalık oluşturuyor.
Tokat Sulusaray Depremi: Halk Geceyi Araçlarda Geçirdi
Geçtiğimiz günlerde, Tokat’ın Sulusaray ilçesi 5.6 büyüklüğünde bir depremle sarsıldı. Saat 18.11’de meydana gelen bu deprem, çevre illerde de şiddetli bir şekilde hissedildi ve büyük paniğe neden oldu. Tokat’taki bu depremin ardından gece boyunca ilçede 5 artçı sarsıntı daha kaydedildi. Paniğe kapılan vatandaşlar, geceyi sokaklarda ve araçlarında geçirdi.
Tokat Sulusaray depremi, bir kez daha Türkiye’de depreme hazırlık konusundaki eksiklikleri gündeme getirdi. Her ne kadar can kaybı veya büyük maddi hasar yaşanmasa da, vatandaşların panik içinde evlerini terk etmeleri, deprem anında ve sonrasında yaşanan psikolojik etkilerin önemini gözler önüne serdi. Sulusaray’da meydana gelen bu depremin ardından artçı sarsıntıların devam etmesi, halkın korkusunu artırdı. Birçok kişi, özellikle de deprem riskinin yüksek olduğu bölgelerde, geceyi dışarıda geçirmeyi tercih etti.
Depremin Derinliği ve Etkileri
Depremler sırasında sadece büyüklük değil, derinlik de oldukça önemli bir faktördür. Tokat Sulusaray’daki depremin derinliği 6.97 kilometre olarak ölçüldü. Sığ sayılabilecek bu derinlik, depremin yüzeyde daha şiddetli hissedilmesine neden oldu. Çevre illerde de hissedilen sarsıntı sonrası herhangi bir olumsuz durum açıklanmadı. Ancak bu tür depremler, yüzeyde daha fazla hasara yol açma potansiyeline sahiptir. Dolayısıyla, özellikle yerleşim yerlerinin zemin yapısının ve binaların dayanıklılığının önemi bir kez daha ortaya çıktı.
İzmir Seferihisar ve Yozgat Kadışehri’nde Sarsıntılar
Tokat’taki bu sarsıntının ardından başka bölgelerde de depremler meydana geldi. 4.5 büyüklüğünde bir deprem İzmir’in Seferihisar ilçesinde kaydedildi. Sabahın erken saatlerinde gerçekleşen bu deprem, İzmir ve çevresinde yaşayanlar arasında kısa süreli bir panik yarattı. Depremin merkez üssü Seferihisar olsa da, çevre illerde de hissedildi.
Aynı gün içerisinde, Yozgat’ın Kadışehri ilçesi de 3.5 büyüklüğünde bir depremle sarsıldı. Saat 05.11’de meydana gelen bu sarsıntı, büyüklüğü itibarıyla çok büyük bir etkiye neden olmasa da, vatandaşların deprem konusunda ne kadar hassas olduğunu bir kez daha gösterdi. Türkiye’de yaşayan insanlar, özellikle büyük depremlerden sonra küçük sarsıntılara dahi büyük bir dikkatle yaklaşıyorlar.
Türkiye’nin Deprem Gerçeği ve Hazırlıklar
Türkiye, üç büyük fay hattı üzerinde bulunması nedeniyle sık sık deprem yaşayan bir ülke. Özellikle Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF), Doğu Anadolu Fay Hattı (DAF) ve Batı Anadolu Fay Hattı (BAF), Türkiye’nin farklı bölgelerinde büyük riskler yaratıyor. 1999 yılında Marmara Bölgesi’nde meydana gelen Gölcük Depremi, Türkiye’nin deprem gerçeğiyle ne kadar yakından ilişkili olduğunu gözler önüne serdi. Bu büyük felaketin ardından, ülke genelinde depremle mücadele ve binaların depreme dayanıklılığı konusunda çeşitli düzenlemeler yapıldı. Ancak, hâlâ alınması gereken birçok önlem ve yapılması gereken birçok şey var.
Deprem Sırasında Neler Yapılmalı?
Deprem anında doğru hareket etmek hayati öneme sahiptir. İşte deprem sırasında ve sonrasında dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar:
- Deprem anında soğukkanlı olun: Panik yapmadan, kendinizi koruyacak bir pozisyona geçmeye çalışın. Masa, masa altı gibi korunaklı yerlere sığınmak veya duvara dayanmak, başınızı ve boynunuzu korumak hayati öneme sahiptir.
- Güvenli bir alana geçin: Eğer bina içindeyseniz, pencere ve camlardan uzak durun. Bina dışındaysanız, üzerinize bir şey düşmeyecek bir alanda durmaya özen gösterin.
- Deprem sonrasında binayı kontrollü şekilde terk edin: Sarsıntı sona erdikten sonra hızlıca binayı terk etmek yerine, kontrollü bir şekilde dışarı çıkın. Asansörleri kesinlikle kullanmayın.
- Yetkililerin yönlendirmelerine uymak: Depremin ardından gelen artçılara karşı dikkatli olun ve yetkililerin yönlendirmelerini takip edin.
Depreme Hazırlıklı Olmak İçin Neler Yapılmalı?
Depremin ne zaman olacağı bilinemez, ancak hazırlıklı olmak can ve mal kaybını en aza indirebilir. İşte deprem hazırlığı için dikkat edilmesi gereken bazı noktalar:
- Deprem çantası hazırlayın: İçinde su, yiyecek, temel ilaçlar, fener ve önemli belgelerin bulunduğu bir deprem çantası bulundurun. Bu çanta, deprem sonrası ilk ihtiyaçlarınız için hayati önem taşır.
- Binaların depreme dayanıklılığını kontrol ettirin: Oturduğunuz veya çalıştığınız binanın depreme dayanıklılığını öğrenmek, güvenliğiniz için kritik bir adımdır.
- Aile afet planı oluşturun: Deprem anında ailenizle nasıl iletişim kuracağınızı ve nerede buluşacağınızı belirlemek, afetten sonra bir araya gelmenizi kolaylaştıracaktır.
- Sigortanızı yaptırın: Zorunlu Deprem Sigortası (DASK), deprem sonrasında oluşabilecek maddi kayıplarınızı karşılamak adına önemlidir.
Artçı Depremler ve Sürekli Sarsıntılar
Depremlerin ardından yaşanan artçı sarsıntılar, bazen ana depremden daha küçük bazen ise benzer büyüklükte olabilir. Artçı depremler, ana depremin ardından fay hattındaki stresin tam anlamıyla bitmemiş olmasından kaynaklanır. Tokat Sulusaray’da yaşanan depremde de olduğu gibi, ana depremin ardından artçı sarsıntılar yaşanmaya devam edebilir ve bu durum birkaç gün veya hafta sürebilir. Bu nedenle vatandaşların, depremden sonra bir süre daha tedbirli olmaları önerilir.
