Muhabirimiz Kadir Keleş’in Kürt şair Occo Mahabad ile yaptığı röportajı sizlere sunuyoruz…
1.Öncelikle kendizi tanıtırmısınız?Kimdir Occo Mahabad?
Occo Mahabad ezilen,sömürülen,direnen halk kitlelerinin sesidir.Yeri gelir gösteride öldürülen çocuktur,yeri gelir tankların önünde namaz kılan annedir,yeri gelir çok kötü çalışma koşullarıyla 20 saat çalışan işçidir,yeri gelir uluslararası tekellerin kıskacında sefalete sürüklenen köylüdür,yeri gelir linçlenen travestidir,yeri gelir dışlanan aşağılanan eşcinseldir,yeri gelir ucuz işgücü bile olamayan işsizdir,yeri gelir Brakuji-kardeş katlidir,yeri gelir dağda özgürlük mücadelesi veren gerilladır,yeri gelir işkence gören candır…
Occo Mahabad sömürülen,acılar çeken,direnen halkın şiir işçisidir…
2.Şiir yazmaya ne zaman başladınız ve şiirlerinizi topluma yansıtma ihtiyacını neden duydunuz?
Gençlik yıllarımdan beri şiirle ilgilenen biriyimdir.Ama üniversiteden sonra yazmaya başladım.Her şair gibi bende yaşamın renklerini kalemime aktarma ihtiyacı duydum.Halkın acılarını,sevinçlerini,aşklarını,toplumsal-siyasal sorunlarını kalemime yansıttım.Direnen mücadele eden bir halkın bireyi olarak yaşananlara kayıtsız kalamadım ve yazdım.Her şair isterki yazdıkları bir kitap haline gelsin ve okuyucuya ulaşsın bu amaçla Helbesten Dinık kitabını oluşturduk ve okuyucuya sunduk.
3.Şiir kitabınıza neden –Helbestên Dînik- ismini verdiniz?
Helbesten Dinık kitabı delice,çatlak şiirlerden oluşmaktadır.Bugüne kadar en çok nefret edilen ve bir o kadarda en çok sevilen sahiplenilen kitaplardan biridir.Helbesten Dinık kitabı duvarları,sınırları,telleri.hücreleri,korkuları,kaygıları olmayan özgür bir aklın ortaya koyduğu özgür ve serbest bir dille yazılmış şiir kitaplarından biridir.Helbesten Dinık bugüne kadar cesaret edilemeyen birçok konuya el atan korkunç bir fikir hürriyetiyle yazılmış bir kitaptır.Bu yüzden adını Helbesten Dinık koymayı uygun gördüm.
4.Kendinizi Kürt Edebiyatının neresinde görüyorsunuz?
Bugün Kürt edebiyatında iki ana ekol oluşmuştur.Birisi halkın gündelik kullandığı dille,halkın dertlerini,sevinçlerini,sorunlarını anlatan Halk Şiiri akımıdır.Diğeri ise halkın anlamadığı bir dille,adına akademik denilen ama dünyanın heryerinde sadece üniversitelerde akademik faaliyetlerde kullanılan Aristokratik,halka yabancı bir dille,tarzla şiirler yazanların savunduğu akımdır.Ben bunlara şiirin Aristokratları demekteyim.Bunları Ortaçağ Saray şairlerine benzetiyorum.Onlar halk şiirini şiirden görmez,sürekli halk şiirine hakaret eder,aşağılarlar.Halkı ve onun kullandığı dili ve şiirini sürekli küçümserler.Bu Aristokratik kesim sadece kendilerini şair görür,sadece kendi yazdıkları şiirleri şiir görür ve sadece dünya şiirlerinden kendilerinin anladıklarını iddia ederler.Çünkü onlara göre şiir işçinin,köylünün,emekçinin,ezilen sömürülen kitlelerin anlayacağı bir şey değildir.Bu Aristokratik kesim küçük burjuva değer,mantık ve zihniyetleriyle şiire yaklaşırlar.Kendini beğenmiş,ukala,her şeyden anladıklarını sanan Halkı ve Halk şiirini her zaman aşağılayan,küçümseyen ve şiir bile görmeyen kesimlerdir yani hastalıklı bir bakış açıları vardır ve her şeyi bu küçük burjuva sınıfsal kafalarıyla değerlendirir yorumlarlar.
Ben kendimi halkın günlük kullandığı dille Halk Şiiri yazan bir şair olarak görmekteyim.Kendimi Halk Şiiri akımının bir parçası olarak görmekteyim.Ve bana göre şiir Halk diliyle yazılmalı ve Halkın bütün yaşadığı sorunları yansıtmalıdır.
5.Etkilendiğiniz Kürt şairler varmı, varsa şiir yazma tarzınızı etkiledimi?
Her şair doğal olarak birçok şairden etkilenir.Bende her şair gibi hem Kürt klasik şiirinin hemde Kürt modern şiirinin temsilci ve üstadlarından etkilendim.Ama bugünkü şiir yazma tarzımı etkileyen başlıca büyük üstadlardan biri Cegerxwin’dır.Cegerxwin modern zamanın halk şiiri ekolünün en büyük temsilcilerindendir.Sınıfsal,siyasal,toplumsal,ulusal mücadele veren ezilen,sömürülen halk kitlelerinde Kürt şiirinin direnen,savaşan sesi olmuştur kalemiyle.Bugün eğer Aristokrat Saray şairleri gibi halka ve halk diline yabancı olmadan şiirler yazabiliyorsam bunda büyük üstad Cegerxwinın payı çok büyüktür.Bu büyük üstadı sevgi,saygı ve minnetle anıyorum.
6.Kürt edebiyatına yeni başlayan genç Kürt şairlere neler önerebilirsiniz?
Genç şairlere önerim Cegerxwinın halk şiiri ekolünden uzaklaşmayıp halkın diliyle halkın anladığı şiirler yazmalarıdır.Eğer bugün Cegerxwin yaşasaydı halk şiirini aşağılayan bu Aristokratik zihniyetle şiire yaklaşan kesimler hergün Cegerxwinın şiirlerini hor görüp şiirden bile görmezlerdi.Tek dileğim genç şairlerimizin halka ve onun şiirine sahip çıkmalarıdır.
7.Sizce şu an Kürt edebiyatı Dünya edebiyatının neresinde yer alıyor?
Maalesef Kürt edebiyatı Kürt yayınevlerinin kapitalist ve pragmatist zihniyetinden dolayı dünya edebiyatı içerisinde hak ettiği yeri bulamamıştır.Edebiyatla uğraşan çok yetenekli gençlerimiz maddi sıkıntılar yüzünden edebiyat dünyasında seslerini duyuramamaktadırlar.Kürt yayınevlerinin büyük çoğunluğu kitapları yazardan alınan paralarla bastırmakta,parası olmayan genç yetenekler kendilerini bu yüzden ifade edememektedirler.Eğer Kürt edebiyat dünyasında bir Balzac,bir Dostoyevski bir Emil Zola yoksa bunun en büyük sorumlusu Kürt yayınevleridir.Çünkü bu yayınevleri yeteneğinize değilde cebinizdeki paraya bakmaktalar.Maalesef bu konuda çok ciddi sıkntılar yaşanmakta.
8.Şiir kitabınızda öyle bir şiir var ki Kürtlerin acılarını haykırıyor.Sanırım –ka guhdari bıke- şiirinden bahsettiğimi anladınız.Bu şiirin çıkış noktası hakkında bizleri aydunlatabilirmisiniz?
Ka Guhdari Bıke şiiri üç ana temadan oluşur:Birincisinde Kürtlerin en büyük yarası olan Brakuji-kardeş kavgasından bahseder.İkinci temada ulusal ve toplumsal özgürlük mücadelesinde verilen bedellerden bahseder.Üçüncü temada ise bir toplumun işkence tezgahlarından geçirilmesi vardır.Bu şiirim Kürt toplumunun yaşadığı sıkıntıları dile getirir.
9.Edebiyat sizin için neyi ifade ediyor?
Siz edebiyat sayesinde görülemeyeni görür,anlaşılamayanı anlar,duyulmayanı duyarsınız.Edebiyat size sonsuz ufuklar sağlar,sizi aydınlatır size yol gösterir.Eedbiyat sizi geliştirir ve nesnelere,olaylara bakış açınızı zenginleştirir..Edebiyat bir sihir gibidir bazen çok gerçekçidir canınızı acıtır bazende sizi sonsuz hayalgücünün dünyasında yolculuklara sürükler.Edebiyat binlerce pencereden yaşamı algılamanızı sağlayan müthiş bir araçtır…
10.Helbestên Dînik kitabınızda yer alan birçok şiiri ücretsiz bir albüm haline getirdiniz.Bundaki amacınız neydi? Neden ücretsiz?
Evet belirttiğiniz gibi Helbesten Dinık adıyla tamamiyle ücretsiz olan bir şiir albümü oluşturduk.Bu şiir albümünü hazırlarken istedikki halkımız her şeyin alınıp satıldığı bir dönemde ücretsiz Kürtçe şiir dinleyebilsin ve Kürtçe şiirin tadına varabilsin.Albüm internet üzerinden ücretsiz dağıtılmaktadır.Bütün hakları tamamiyle halka ait olan bir albümdür.Buradan bu albümün şekillenmesinde sesi ve emeği ile katkı veren bütün arkadaşlarıma teşekkür etmek isterim.
11.Son olarak okuyucularınıza bir şeyler söylemek istermisiniz?
Bütün okuyucularıma sonsuz sevgi,saygı ve selamlarımı iletmek isterim.Dilerim her zaman halk şiirine ve bunun temsilcisi halk şairlerine sahip çıkarlar.
Bu güzel röportaj için de sizlere teşekkür etmek istiyorum.
Çalışmalarınızda başarılar….
KADIR KELEŞ
